Minął półmetek realizacji KPK

Seminarium inaugurujące konferencję   |   Fot. Mikołaj Marszycki

Realizacja największego w historii programu inwestycyjnego na polskiej kolei - 220 projektów za ponad 66 mld zł, w ramach których zmodernizowanych zostanie m.in. 9 tys. km torów - przekroczyła właśnie 60% zakładanego budżetu. PLK zakończyły i rozliczyły projekty o wartości ok. 10 mld zł, a w realizacji są inwestycje o wartości 32 mld zł, z czego znaczna część zaawansowana jest w kilkudziesięciu procentach.

Więcej umów z CUPT. W poprzedniej perspektywie finansowanej, w podobnym punkcie, wartość zrealizowanych przedsięwzięć wyniosła 22,7 mld zł. Obecnie blisko 2/3 inwestycji KPK (ponad 40 mld zł) jest albo zrealizowanych, albo w trakcie realizacji – powiedział podczas briefingu prasowego tuż przed konferencją prezes PKP PLK Ireneusz Merchel.

W porównaniu z poprzednią, PLK mają na koniec piątego roku perspektywy 2014-2020 ponad 3-krotnie więcej podpisanych umów z Centrum Unijnych Projektów Transportowych na dofinasowanie inwestycji ze środków unijnych. Obecnie są to kontrakty na kwotę 29,8 mld zł co stanowi 85% dostępnej alokacji środków UE. W analogicznym momencie poprzedniej perspektywy umowy o dofinansowanie były zawarte na wartość jedynie 26% dostępnej alokacji.

Są jednak opóźnienia. Mimo tych dobrych wyników niestety wiele z zadań jest opóźnionych w realizacji w stosunku do założonego harmonogramu. Mamy je pod kontrolą, opracowujemy obecnie programy naprawcze i chcemy wszystkie te inwestycje zrealizować w KPK – zapewniał Merchel. Prezes PLK przedstawił informacje dotyczące kilku najistotniejszych projektów. I tak, jeśli chodzi o borykającą się z największymi problemami modernizację linii Warszawa-Lublin, PLK kończy właśnie wyłanianie wykonawców w miejsce spółki Astaldi. Nowe firmy na koniec marca mają pojawić się na budowie, a od września PLK chce przywrócić ruch po jednym torze na wszystkich odcinkach tej trasy.

Na końcowym etapie przekazywania jest dokumentacja projektowa dotycząca przebudowy Warszawy Zachodniej. Według prezesa PLK przetarg na roboty ogłoszony zostanie na pewno do końca tego roku. Nieco lepiej sytuacja wygląda z umowami na wykonanie połączeń do portów, które mają być podpisane do połowy tego roku.

Jak zapewniał członek zarządu PKP PLK Arnold Bresch podczas czerwcowej korekty rozkładu jazdy pociągi wrócą na magistralę Warszawa-Poznań. Nie chciał jednak podać czasu przejazdu. Podróż będzie na pewno szybsza niż przez Inowrocław – dodał. A prezes Merchel przypomniał, że uruchomienie pociągów na tej trasie nie będzie oznaczało końca umowy: Prace będą realizowane jeszcze przez półtora roku.

Nowa perspektywa. PLK szykują się już także do nowej unijnej perspektywy finansowej. Od dwóch lat przygotowywane są studia wykonalności i dokumentacje projektowe. W 2021 r., wraz z rozpoczęciem nowego okresu, spółka ma być gotowa do ogłaszania przetargów o wartości ponad 40 mld zł.

Do realizacji są już wyselekcjonowane także kolejne przedsięwzięcia. Ich szacunkowa wartość przekracza 50 mld zł. Prace przygotowawcze rozpoczną się po dokonaniu uzgodnień z Ministerstwem Infrastruktury. Aktywne prace na rzecz przygotowania projektów do przyszłej perspektywy oznaczają, że ciągłość i skala inwestycji mają być utrzymane.

Będzie mniej środków. Podczas pierwszego panelu konferencji wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel podkreślał, że: Ta perspektywa rozkręcała się bardzo powoli i mieliśmy z tego powodu trochę problemów dlatego teraz chcemy tego uniknąć i dobrze przygotować się do następnej. Postęp jest, ale to nie oznacza też, że jest świetnie. Trzeba zachowywać czujność.

Podsekretarz stanu w ministerstwie inwestycji i rozwoju Małgorzata Zielińska tłumaczyła, iż: Choć w przyszłej perspektywie główny nacisk położony będzie na kolej, zwłaszcza na przewozy towarowe oraz innowacje i bezpieczeństwo, to jednak będzie mniej środków na fundusze spójności, o ok. 20%, w tym także na inwestycje w transport szynowy.

Najistotniejsza strategia. Wierzę, że uda się wykorzystać wszystkie środki unijne – rozpoczął optymistycznie swą wypowiedź p.o. dyrektora CUPT Przemysław Gorgol. Pewne ryzyka w wydatkowaniu jednak są. Mniejsze niż w poprzedniej perspektywie, ale jednak – zastrzegł od razu. Według dyrektora CUPT spowodowane są one zwłaszcza faktem, iż pracowników jest coraz mniej i są oni coraz drożsi. Mamy jednak pewien bufor bezpieczeństwa, tzw. fazowanie projektów czyli przesuwanie zadań na kolejny okres, dzięki temu nie będzie konieczności wydawania środków finansowych „na siłę” – uspokajał.

Wolałbym żebyśmy lepiej nie mówili o fazowaniu projektów. Inwestycje powinny być realizowane zgodnie z ustalonym harmonogramem – stwierdził prezes Merchel. PLK znajdują rozwiązania dla problemów, które pojawiają się w procesie inwestycyjnym m.in. dzięki stałej współpracy z wykonawcami i producentami, poszukiwaniu skutecznych rozwiązań w zakresie wadiów, wysokości zabezpieczeń dobrego wykonania i waloryzacji kontraktów – zapewniał.

Najistotniejsza jest w tym wszystkim strategia czyli po co my to właściwie robimy – podsumowała Zielińska.

Podczas pozostałych paneli dyskutowano m.in. o jakości projektu i nadzoru inwestorskiego, zakresie realizacji KPK a możliwościach producentów, potencjale oraz zaangażowaniu wykonawców w realizację obecnej perspektywy czy sprawności prowadzenia ruchu kolejowego w warunkach intensywnych inwestycji.

W konferencji udział wzięło ok. 150 przedstawicieli wykonawców, producentów oraz podmiotów zaangażowanych i związanych z realizacją KPK.

Podniesiona wartość KPK. Dzień po konferencji PKP PLK czyli 19 II, Rada Ministrów przyjęła uchwałę podnoszącą wartość KPK o 3,2 mld zł środków na realizację przedsięwzięć konkursowych współfinansowanych w ramach instrumentu finansowego „Łącząc Europę” (CEF). W ramach tej kwoty, 1,8 mld zł pochodzić będzie z budżetu państwa na dokapitalizowanie PLK, co zapewnić ma prawidłową realizację KPK do 2023 r. Środki te zostaną przeznaczone na projekty poprawiające infrastrukturę kolejową wiodącą do portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej.

Pozostała kwota 1,4 mld zł pochodzić ma z kredytu, który zaciągną PLK w Europejskim Banku Inwestycyjnym. Te środki będą przekazane na współfinansowanie wspomnianych projektów portowych oraz inwestycji na linii kolejowej E59 między Poznaniem a Szczecinem, w tym odcinka Wronki–Słonice, który został przesunięty z listy rezerwowej na podstawową w związku z uzyskaniem dofinansowania unijnego. Uchwała RM wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Zwiększenie budżetu KPK do prawie 70 mld zł świadczy o zaufaniu do działalności, jaką prowadzimy modernizując linie kolejowe – stwierdził wiceminister Bittel. A prezes Merchel dodał, że: Dzięki aktualizacji KPK spółka PLK będzie mogła dokonać wyboru wykonawców i jeszcze w bieżącym roku rozpocząć pracę budowlane w portach morskich i na linii Poznań-Szczecin