Spadki przewozów i zła sytuacja lotniskach regionalnych

Spadki przewozów i zła sytuacja lotniskach regionalnych   |   Fot. Janusz Mincewicz

Pierwszy kwartał br. lotniska regionalne zamknęły wynikiem 4,83 mln pasażerów, tylko o 835 tysięcy gorszy (-14,7%) niż ten sam okres w 2019 r.

Tylko 71 tys. w II kwartale. Załamanie nastąpiło w drugim kwartale br. kiedy lotniska regionalne obsłużyły zaledwie 71 tysięcy podróżnych, aż o 7,99 miliona mniej (-99%) niż w drugim kwartałem ubiegłego roku. Przyczyną był początek pandemii koronawirusa i wprowadzenie 15 marca br. zakazu pasażerskich lotów krajowych oraz międzynarodowych. Zakaz lotów obowiązywał do 30 czerwca 2020 r., czyli 108 dni. W trzecim kwartale br., po zakończeniu administracyjnego lockdownu, przewozy pasażerskie zaczęły się powoli odbudowywać.

Od lipca do końca września obsłużono 3,13 mln pasażerów, to o 6,48 mln mniej (-67,4%) w porównaniu z trzecim kwartałem br. Nie ma szans na osiągnięty w 2019 r.wynik, kiedy z trzynastu portów regionalnych skorzystało aż 30,2 mln podróżnych, o ponad 2,14 mln więcej niż w 2018 r. Był to najlepszy wynik w historii lotnisk regionach. Dynamika wzrostu ruchu wyniosła 7,6% i była wyższa od średniej dynamiki europejskich lotnisk, która według ACI Europe ukształtowała się na poziomie 3,2%.

Największy % spadek w Modlinie. W grupie największych polskich lotnisk regionalnych od początku br najwięcej pasażerów skorzystało z lotniska w Krakowie - 2,31 mln. Na drugim miejscu znalazł się Gdańsk - 1,47 mln , oraz Katowice – 1,28 mln. Następne w kolejności był Wrocław – 891 tys., Modlin – 750 tys. i Poznań – 592 tys. W grupie mniejszych lotnisk najwięcej podróżnych obsłużył port w Rzeszowie - 203 tys., który wyprzedził Szczecin - około 165-175 tys. pasażerów. Na kolejnych miejscach znalazły się: Bydgoszcz – 115 tys., Lublin – 109 tys., Łódź – 66 tys., Olsztyn – 57 tys. i Zielona Góra około 15 tys. Wszystkie lotniska zanotowały duże spadki.

W Krakowie obsłużono o 3,91 mln podróżnych mniej (-62,9%), w Gdańsku o 2,64 mln (-64,2%), w Katowicach o 2,63 mln (-67,2%), we Wrocławiu o 1,89 mln (-68%), w Modlinie o 1,69 mln (-69,3%), a w Poznaniu o 1,3 mln (-68,8%). Wśród lotnisk mniejszych w Rzeszowie było ich o 403 tys. mniej (-66,5%), w Bydgoszczy o 217 tys. (-65,4%), w Szczecinie prawdopodobnie o 255 tys. (-59%), w Lublinie o 161 tys. (-59,6%), w Łodzi o 124 tys. (-65,2%), w Olsztynie o 57,7 tys. mniej (-50,3%), a w Zielonej Górze o około 9 tys. (-37%). Artur Tomasik, prezes Związku Regionalnych Portów Lotniczych i prezes lotniska w Pyrzowicach, podkreśla, że w trzecim kwartale br. ruch pasażerski na lotniskach regionalnych się nieco odbudował, ale był na poziomie 33% tego, który zanotowano w tym samym okresie zeszłego roku.  Polskie lotniska mierzą się z największych kryzysem w historii. Lotniska regionalne muszą walczyć o utrzymanie płynności finansowej. Spółki zarządzające portami aktywnie korzystają ze wszystkich programów pomocowych dla przedsiębiorstw dotkniętych pandemią.

Ponadto w listopadzie większość lotnisk regionalnych otrzymała rekompensaty z budżetu państwa za czas administracyjnego zamknięcia ruchu pasażerskiego, to jest za okres od 15 marca do 30 czerwca, a otrzymane środki pokryły tylko w 30% do 40% poniesione straty w tym okresie – wylicza Tomasik, który uważa, że przygotowany przez rząd program był krokiem w dobrym kierunku, jednak w ocenie ZRPL pomoc państwa dla lotnisk regionalnych powinna być większa. Prognozujemy, że w czwartym kwartale ruch będzie aż o 90% mniejszy niż w tym samym okresie ub. roku. Dlatego wskazane byłoby w przyszłorocznym budżecie państwa zarezerwować środki na zrekompensowanie lotniskom reszty strat poniesionych w drugim kwartale ze względu na zamknięcie lotnisk – wnioskuje prezes Związku Regionalnych Portów Lotniczych.

Szkodzą koszty za ograniczoną użyteczność. Zdaniem Tomasika rząd powinien doprecyzować podstawy niekorzystnej dla lotnisk odpowiedzialności odszkodowawczej w związku z utworzonymi obszarami ograniczonej użyteczności, zwłaszcza z tytułu rzekomego spadku wartości nieruchomości, co przybiera kształt patologiczny, przykładowo w Poznaniu z tego tytułu wypłacono już ponad 110 mln zł.

Aktualnie przyjęta metodologia wyznaczania najmniej korzystnej doby zamiast wartości średniorocznej, powoduje nieuzasadniony rozrost obszarów, a tym samym zwiększenie presji odszkodowawczej, która nie ma nic wspólnego z ochroną środowiska i zdrowia ludzkiego. Brakuje także regulacji, które powinny obowiązywać rzeczoznawców majątkowych występują w procesach sądowych jako biegli – narzeka szef ZRPL.